Het aanleggen van een fietspad klinkt eenvoudig. Maar als het fietspad voor een deel midden in een beschermd Natura 2000-gebied ligt, wordt het al snel een stuk minder simpel. Want dan kan het noodzakelijke werk alleen uitgevoerd worden wanneer het geen noemenswaardige stikstofneerslag veroorzaakt. Van Gelder pakte de uitdaging met beide handen aan.
Elektrische vrachtwagens
Er is diverse elektrisch materieel ingezet waaronder een veeg/zuigauto, klein materieel en een mobiele kraan. De elektrische vrachtwagens zijn gebruikt in de fase van het werk waarin we het dichtst in de buurt van het natuurgebied aan het werk waren. Het laatste stuk van het transport van het asfalt vanuit Nijkerk gebeurde met de elektrische vrachtwagen. Het daadwerkelijke asfalteren gebeurde met behulp van een nieuwe asfaltset die voorzien is van een Stage V motor.
Mooie voorbeeldcasus
Met elektrisch materieel, een aantal aanpassingen in het ontwerp en het beperken van het aantal handelingen hebben we dit project onder de stikstofnorm gehouden. Bovendien ligt er nu een mooie fietspad waar de bewoners en toeristen nog lang plezier van zullen hebben. Ook de CO2 uitstoot van dit werk hebben we uiteindelijk fors kunnen reduceren. Dit maakt van het project in Speuld een mooie voorbeeldcasus voor andere opdrachtgevers die met soortgelijke vraagstukken worstelen.
Strenge stikstofnorm
Aan het eind van het ontwerptraject voor het fietspad in buurtschap Speuld, constateerde de gemeente Ermelo waarin het dorpje ligt, een veel te hoge uitkomst van de stikstofberekening. “Een paar vrachtbewegingen en daarna zou de gemiddelde aannemer al gauw ver boven de hier geldende stikstofnorm komen te zitten”, vat ontwerpleider Erwin van Boven de problematiek samen. De gemeente besloot om het werk aan te besteden in een bouwteam en samen op zoek te gaan naar een oplossing. Want dat het fietspad inde populair, bosrijke toeristische omgeving aan vernieuwing toe was, dat stond vast. “Van Gelder zag kansen om het werk uit te kunnen voeren binnen de gestelde normen. We hebben het winnende plan geschreven en konden aan de slag.”
Het bouwteam moest veel uitzoeken voordat er ook maar een meter asfalt gelegd kon worden. Van Boven: “We zijn begonnen met te bepalen welke handelingen we niet noodzakelijkerwijs uit hoefden te voeren. Zo hebben we bijvoorbeeld minder asfalt gefreesd dan dat we normaal zouden doen en is de nieuwe rijbaan hoger aangelegd. Daarna hebben we gekeken welke werkzaamheden we met elektrisch materieel konden uitvoeren, bijvoorbeeld met de elektrische vrachtwagens waarover Van Gelder beschikt. Deze waren precies op tijd beschikbaar.”
Streetprint (maar dan duurzaam)
Bij de aanleg van het fietspad koos Van Gelder niet voor de makkelijkste weg, aldus Van Boven. “Toen we begonnen met de werkzaamheden werd op 1 juli 2021 een aanpassing in de wet gemaakt, wat een vrijstelling voor bouw- sloop en eenmalige aanlegactiviteiten inhield. Dit gold ook voor ons project. Toch hebben we besloten ons aan het oorspronkelijke plan te houden. We wilden met dit project ervaring opdoen met duurzamer werken. En dat is gelukt. We hebben namelijk niet alleen stikstof bespaard, maar ook CO2. En dat past prima bij de ambitie van Van Gelder om duurzamer te werken.” Niet alleen Van Gelder koos voor de moeilijkere route. Dat deden ook de bewoners van Speuld. Zij konden namelijk al in een vroeg stadium meedenken over een aantal projectelementen zoals de print op het asfalt (streetprint). “De bewoners hebben gekozen voor een print van stenen op het volledige oppervlakte van de rijbaan binnen de bebouwde kom. Dat kostte niet alleen meer geld, maar het aanbrengen van de print had ook een nadelige invloed op de stikstofnorm omdat het dieselverbruik bij de aanleg ervan hoog is”, vertelt Van Boven. Van Gelder ging in gesprek met de gemeente en samen kwamen zij tot een oplossing. “We hebben het ontwerp aangepast en we zijn aan tafel gegaan met het bedrijf dat de print aan zou brengen op het asfalt. Samen zijn we in staat gebleken om de print volledig stikstofvrij aan te brengen.”