“Deze installatie is uniek in Nederland en de kennis die we opdoen met deze proef delen we met branchegenoten en partners in de keten”, stelt Henri van der Kamp, algemeen directeur bij Van Gelder. Die aanpak is misschien ongebruikelijk, maar een bewuste keus van zowel TenneT als Van Gelder. Van der Kamp: “Verduurzamen kan alleen als we dat in de keten oppakken. Aannemers investeren in kostbaar materieel. Dat vereist opdrachtgevers die kiezen voor een duurzame aanpak. Evengoed zijn onze leveranciers onmisbaar; partners die samen met ons tot oplossingen komen, zoals deze boorinstallatie. We hebben elkaar allemaal hard nodig.”
‘De kennis die we opdoen met deze proef delen we met branchegenoten en partners in de keten’, Henri van der Kamp, algemeen directeur Van Gelder
Minister Jetten voor Klimaat en Energie, aanwezig bij de start van de boring: “Het is cruciaal voor de energietransitie dat we het elektriciteitsnet op hoog tempo blijven uitbreiden. Deze uitbreidingen zijn niet alleen nodig om de overstap van fossiele brandstoffen op duurzame elektriciteit te kunnen blijven maken, maar helpen als ze eenmaal gebouwd zijn ook om de stikstofuitstoot juist te verlagen. Met dit proefproject komt een oplossing voor de stikstofbeperkingen bij de uitbreiding van energie-infrastructuur een grote stap dichterbij. We maken de komende tijd afspraken met netbeheerders, betrokken bedrijven en medeoverheden over de verdere opschaling van emissieloos bouwen.”
Overal inzetbaar
Het predicaat ‘uniek’ is in dit geval tweeledig: dit is de eerste boorinstallatie van deze omvang in Nederland die volledig elektrisch en emissieloos boort. Het is bovendien de eerste keer dat de elektriciteit voor de boringen duurzaam wordt opgewekt. De boorinstallatie verbruikt op een werkdag tot 4 megawattuur. Die elektriciteit wordt aangevoerd met accupakketten. Zes pakketten voeden de boorinstallatie. Deze worden regelmatig verwisseld en opnieuw opgeladen met groene energie, onder andere van zonnepanelen op de loods van de leverancier.
Voor Van Gelder is die ‘logistieke estafette’ een extra uitdaging bij de inzet van deze elektrische installatie. De actieradius van elektrische trucks is onvoldoende voor transport van de accupakketten tussen werk- en laadlocatie. Ze worden daarom voorlopig met HVO-diesel (met Euro 6) getransporteerd, de schoonste dieselvrachtwagens op de markt. De boorinstallatie werkt ter plaatse echter volledig emissieloos.
Investeren in emissieloos bouwen
Emissieloos werken is van groot belang voor een voortvarende uitbreiding van het elektriciteitsnet. “Vertragingen door de stikstofimpasse hangen boven ons hoofd, maar die kunnen we ons niet permitteren”, stelt Maarten Abbenhuis, COO bij TenneT. “Daarom investeren we met onze ketenpartners veel in emissieloos bouwen. We zetten concrete
stappen, vandaag boren we hier volledig elektrisch en er zal nog tijd nodig zijn om zo op veel meer plekken te werken. Maar we doen dit om het elektriciteitsnet mee te laten groeien in de transitie naar een duurzaam energiesysteem. Het belang daarvan kunnen we nauwelijks overschatten. Want ook bij die transitie moeten alle planningen en puzzelstukjes goed op elkaar aansluiten.”
‘We kunnen ons bij netuitbreidingen geen vertraging permitteren’, Maarten Abbenhuis, COO TenneT
Met ‘investeren in emissieloos bouwen’ verwijst Abbenhuis naar een breder initiatief in de bouwsector om te verduurzamen. Naar verwachting wordt in oktober het convenant ‘Schoon en Emissieloos Bouwen’ getekend. Daarin staan doelstellingen en ambities om emissies van bouwmaterieel terug te dringen in het belang van natuur, klimaat en gezondheid. Dat is uiteraard niet overmorgen geregeld. Stap voor stap worden de emissie-eisen voor bouwmaterieel op weg naar 2030 aangescherpt en wordt bouwen dus schoner. Machines die emissieloos kunnen werken worden nu ontwikkeld en getest, zoals deze boorinstallatie van Van Gelder. Het zal echter nog wel ontwikkelingswerk en tijd vergen voordat het volledig machinepark van de infra-aannemers in Nederland emissieloos draait. Het convenant is opgesteld door het Rijk in samenwerking met provincies, gemeenten, waterschappen, brancheorganisaties en kennisinstellingen.
In Breda
De boring die vandaag startte is 795 meter lang. Het duurt enkele dagen om die lengte te boren. Dit werk is onderdeel van het project waarbij TenneT twee bestaande bovengrondse 150 kV-verbindingen die door de wijken Haagse Beemden en Wisselaar lopen, gedeeltelijk ondergronds legt. Het gaat om de lijn Breda-Prinsenbeek, met een lengte van 2,3 kilometer en om de lijn Breda-Geertruidenberg, van 1,3 kilometer.